Stichting Speeltuinen Nijmegen

Archiefvormer	Stichting Speeltuinen Nijmegen
Archief	765 Stichting Speeltuinen Nijmegen
Soort entiteit	Organisatie
Type instelling	Particulier
Rechtsvorm	Stichting
Datering	1946-1984
Plaats	Nijmegen, Passage Molenpoort 5 (1971-1983)
Opvolger(s)	Dienst Educatie en Welzijn Gemeente Nijmegen
Algemene context	In het voorjaar van 1945 richtten Nijmeegse inwoners, bezorgd over de beperkte speelmogelijkheden voor de jeugd, een comité op, dat samen met de gemeente op zoek ging naar een geschikte locatie voor een speeltuin. Het resultaat was de opening van speeltuin De Leemkuil op de Kwakkenberg, op 11 augustus 1946.
Geschiedenis	Het beheer van de speeltuin kwam te rusten bij de op 13 november 1946 opgerichte Stichting Speeltuinen Nijmegen. Na ruim twee jaar was deze stichting in financiële problemen gekomen en was liquidatie noodzakelijk. De gemeente stimuleerde de oprichting van een nieuwe stichting, die het werk van de oude kon voortzetten. Deze nieuwe stichting werd op 21 april 1950 onder dezelfde naam opgericht door vertegenwoordigers van verschillende, veelal katholieke organisaties: * Vereniging Rooms Katholieke Vrouwencentrum * Katholieke Jeugdbeweging in Nijmegen * Vrije Jeugdvorming * Katholieke Arbeiders Beweging * N.V. Levensverzekering Maatschappij Nijmegen * Nijmeegse Rooms Katholieke Schoolraad * Katholieke Onderwijzersbond * Katholieke Standsorganisatie voor de werknemende Middenstand * Sint Vincentiusvereniging De stichting ontving van de gemeente een financieel voorschot en een renteloze lening om de financiële lasten te verlichten. De dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting verzorgde het onderhoud van de speeltuin. Vanaf midden jaren vijftig konden ook andere grotere en kleinere speeltuinen zich aansluiten bij de Stichting Speeltuinen Nijmegen, mits zij een comité hadden gevormd. In 1979 waren er een kleine 20 speeltuinen bij de stichting aangesloten. Het beheer door de stichting was niet altijd tot tevredenheid van de betrokken comités en buurtbewoners. Diverse comités wensten hun speeltuin zelf te beheren. De gemeenteraad besloot in 1983 uit bezuinigingsoverwegingen om per 1 januari 1984 de gemeentelijke subsidie voor de stichting in te trekken en – uiteindelijk – zelf het beheer van de speeltuinen op zich te nemen. In een overgangsperiode berustte de exploitatie van alle Nijmeegse speeltuinen bij de Nijmeegse Sportstichting. De Stichting Speeltuinen, die nu volledig op vrijwilligers draaide, ging per 1 januari 1985 op in de afdeling Speelgelegenheden van de dienst Educatie en Welzijn. Enkele speeltuinen, zoals speeltuin Brakkenstein en De Leemkuil, richtten in 1984 hun eigen stichtingen op, waarbij een deel van het personeel van de Stichting Speeltuinen Nijmegen werd opgenomen.
Functies, beroepen of activiteiten	Het oorspronkelijke doel van de stichting was het bevorderen dat kinderen in Nijmegen onder behoorlijk toezicht ontspanning konden genieten. Later werd het doel het beheer van de speeltuinen in Nijmegen.
Structuur of genealogie	Het algemeen bestuur had oorspronkelijk 9 tot 15 leden, later minimaal 7 en maximaal 30 leden. In 1950 hadden de volgende organisaties het recht om een lid van het bestuur te benoemen: * vier katholieke organisaties, aan te wijzen door de Katholieke Culturele Raad in Nijmegen * vier katholieke organisaties, aan te wijzen door het Katholiek Sociaal Centrum voor Zuid-Gelderland * vier niet-katholieke organisaties als werkterrein de pedologische en cultureel-sociale zorg voor de jeugd. Het dagelijks bestuur bestond onder meer uit de voorzitter, een secretaris, een penningmeester en een vertegenwoordiger van de gemeente Nijmegen. De statuten werden in 1954 zodanig gewijzigd dat ook elk comité van een speeltuin of speelgelegenheid dat was aangesloten bij de stichting een lid van het bestuur mocht benoemen. In 1977 werd het algemeen bestuur onder andere gevormd door een afgevaardigde van elk aangesloten speeltuincomité en een vertegenwoordiger van de gemeente Nijmegen. Het dagelijks bestuur bestond uit de voorzitter, een secretaris en een penningmeester.
Bron(nen)	Nabuurs, N., Lokaal bestuur en gemeentelijke overheid te Nijmegen 1945-1984, Nijmegen, 1994. Pas, J.H. van de, Spelend door de tijd. Vijftig jaar speeltuin ‘De Leemkuil’ in Nijmegen.