Swift en Robinson Schoenfabrieken BV


ArchiefvormerSwift en Robinson Schoenfabrieken BV
Archief356 Swift en Robinson schoenfabrieken
Soort entiteitOrganisatie
Type instellingParticulier
RechtsvormNaamloze vennootschap, besloten Vennootschap
Datering1967-1981
PlaatsNijmegen
Algemene contextIn de jaren 20 van de twintigste eeuw ontstond er in Nijmegen een schoenindustrie, die aanvankelijk tot grote bloei kwam, maar vanaf de jaren 60 grote klappen kreeg en rond 1980 nagenoeg verdwenen was.
GeschiedenisRobinson
In 1924 werd de N.V. Schoenfabriek Robinson, voorheen Frans Verschuur aan de St. Stephanusstraat 8 opgericht. In 1930 verhuisde de schoenfabriek naar de Groesbeekseweg, waar vier jaren later een brand het fabrieksgebouw verwoestte. In datzelfde jaar nog werd de fabriek herbouwd en de productie hervat. Tijdens de oorlogsjaren waren de enige activiteiten, die Robinson nog restten, het repareren van schoeisel en het vervaardigen van schoenen met houten zolen. Door de moeizame grondstoffenvoorziening en de binnenlandse prijsvoorschriften verliep de productie gedurende de eerste naoorlogse jaren matig, maar vanaf 1952 vertoonden de resultaten bij Robinson een stijgende lijn. Nu bleek het aantrekken van goede vakmensen echter een structureel probleem te worden. Door samenwerking van de Nijmeegse schoenfabrieken met de ambachtsschool trachtte men enige verbetering in de personeelsvoorziening te bereiken. De problemen met de productie in de naoorlogse jaren probeerde men op te vangen door deelneming en later overname in de N.V. Schoenfabriek De Komeet te Valkenswaard, waardoor inderdaad de capaciteit verhoogd werd. Desondanks was de financiële positie niet sterk aangezien het nodige bedrijfskapitaal ontbrak. In een poging om de negatieve bedrijfsresultaten om te buigen nam Robinson in 1966 de schoenfabriek Myagron te Groesbeek over met de bedoeling een geleidelijke productieverdubbeling te bereiken. Het aantal werknemers steeg tot 550. Toch kon Robinson na deze jaren van fors teruggelopen omzetten en gestegen loon-en arbeidskosten het hoofd niet meer boven water houden. In 1968 kwam er een einde aan het zelfstandig bestaan van de N.V. Robinson Schoenfabriek.

Swift
In 1931 werd de N.V. Wotana Schoenfabriek aan de Smidstraat opgericht. Het productieapparaat bleef om uitbreiding en daarmee ook om kapitaal vragen. In 1932 verhuisde de fabriek naar een pand aan de Groenestraat en in 1940 naar een pand aan de Muntweg om aan de behoefte tot meer bedrijfsruimte te kunnen voldoen. De fabriek aan de Muntweg werd na grondige verbouwingen in 1940 feestelijk geopend onder de bedrijfsnaam Swift Schoenfabriek. Nadat tijdens de Tweede Wereldoorlog de productie sterk was verminderd, werd in 1946 begonnen met de wederopbouw van het productieproces. Evenals bij Robinson bleek ook de personeelsvoorziening bij Swift een chronisch probleem. Men heeft dit probleem grotendeels opgelost door in Wijchen, in Millingen en in de Cyclamenstraat te Nijmegen aparte ateliers te openen. Bovendien hoopte men op een verhoging van de vakbekwaamheid van jonge arbeiders door de nieuwe opleiding van de school voor de schoentechniek. Door specialisatie en kwaliteitsbewaking kon Swift zich verheugen in een voortdurend stijgende productiviteit en rentabiliteit. In 1964 was Swift een van de drie grootste schoenfabrieken van de Benelux. Het aantal personeelsleden had zich in deze periode verdubbeld van 400 naar 800. De verhoogde concurrentie, de zich bundelende winkeliers, de snel wisselende mode en de toenemende bemoeiingen van de overheid vereisten een grote flexibiliteit van de leiding en een steeds verdergaande rationalisering van het productieapparaat. Hoewel de winst in 1966 nog steeg werden moeilijkheden verwacht ten als gevolg van toenemende bemoeiing van de overheid. Het jaar daarna werd het productieniveau verlaagd. Het personeelsbestand kromp, via natuurlijk verloop, in van 800 naar 700 werknemers.

Swift en Robinson
De directeur van Swift toonde in 1967, evenals enkele andere bedrijven, belangstelling voor overname van de noodlijdende Robinsonfabriek. In 1968 werd de Swift en Robinson Schoenfabrieken N.V. opgericht. De omzet en de productie stegen na de overname door Swift bij Robinson daarna aanzienlijk, maar dit was stuk gegaan ten koste van Swift. Alle veranderingen en reorganisaties leverden echter geen winstgevende bedrijfsresultaten op. Een aantal oorzaken voor de verdere neergang van de schoenenindustrie in Nijmegen bleken vooral de sterke concurrentie uit het buitenland en de hoge loonkosten in Nederland te zijn. In 1975 werden wederom plannen ontworpen en uitgewerkt om tot de zoveelste reorganisatie te komen. De eigen productie moest zoveel mogelijk worden beperkt en uitbesteding aan bedrijven in landen met lagere arbeidslonen (Roemenië) kwam steeds vaker voor. In de volgende jaren bleven de negatieve ontwikkelingen doorzetten: stijgende loonkosten, stagnerende afzet, slechte bedrijfsresultaten. De productie verminderde aanzienlijk, maar de voorraden nauwelijks. In 1980 werd een nieuwe afslankingsoperatie aangekondigd en de productie van sportschoenen aangepakt. Ook dit baatte niet meer en begin januari 1981 werd het faillissement aangevraagd. De laatste honderd werknemers werden ontslagen.
Functies, beroepen of activiteitenDe fabricage van en de handel in schoeisel.
Structuur of genealogieHet bedrijf had een directie onder toezicht van een raad van commissarissen.