Stichting Milieubeheer Nijmegen

Archiefvormer	Stichting Milieubeheer Nijmegen
Andere namen	Stichting werkgroep milieubeheer voor het stadsgewest Nijmegen
Archief	1204 Stichting Milieubeheer Nijmegen
Soort entiteit	Organisatie
Type instelling	Particulier
Rechtsvorm	Stichting
Datering	1971-2011
Plaats	Nijmegen, Dingostraat 49A (1971 - [circa 2009]) Kekerdom (2001-2011)
Algemene context	In het begin was Stichting Milieubeheer Nijmegen de enige organisatie in Nijmegen en omstreken die zich richtte op overleg en inspraak op natuur- en milieugebied. Spoedig werd een soortgelijke stichting in Groesbeek opgericht (Stichting Milieubeheer Groesbeek). Deze zusterstichting had een beperkter werkgebied (gemeente Groesbeek), maar een breder werkveld (veel meer educatie en praktisch natuurbeheer). Zij zijn heden (2011) nog zeer actief. In de loop der tijd zijn in Nijmegen en omstreken meer verwante organisaties opgericht. Tevens werden op provinciaal niveau de milieufederaties opgericht. Met alle organisaties is meer of minder intensief samengewerkt. Door de grote activiteit van organisaties in de stad Nijmegen heeft Stichting Milieubeheer zich vanaf de jaren negentig vooral op de omgeving van Nijmegen gericht en in de laatste fase van het bestaan vooral op de oostflank van Nijmegen, in het bijzonder de Ooijpolder en Duffelt.
Geschiedenis	Voorgeschiedenis 1970 was uitgeroepen tot natuurbeschermingsjaar (N70). In Nijmegen organiseerde een commissie veel activiteiten. Een zichtbaar resultaat was de aanleg van een nog altijd bestaande wandelroute van Nijmegen naar de Duivelsberg; de N70-route. Uit de grote groep personen die zich had ingezet in het natuurbeschermingsjaar ontstond een werkgroep milieubeheer die zich actief ging bemoeien met het overheidsbeleid op het gebied van natuur en milieu. In die groep bevonden zich diverse academici van de Katholieke Universiteit. Het eerste grote onderwerp was de aantasting van de Ooijpolder door de plannen voor de Waalbochtverlegging. Men analyseerde de effecten van de plannen op landschap en natuur en men bracht de resultaten actief onder de aandacht van de verantwoordelijke overheid. Geschiedenis van de Stichting Deze werkgroep heeft de Stichting opgericht. Het werkgebied werd het toenmalige Stadsgewest Nijmegen. Het werkterrein werd verruimd met educatieprojecten en met praktisch natuurbeheer. In 1972 sloot Koen Vandepoel zich aan en nam onmiddellijk het secretariaat op zich. Als geschoold documentalist was hij in staat om de groeiende hoeveelheid informatie en correspondentie adequaat te verwerken en te archiveren. Koen ontpopte zich ook als nauwgezet en vasthoudend strijder tegen natuurvernieling en milieubederf. Met het secretariaat als centraal actiepunt waren vele vrijwillige medewerkers van de stichting in staat om hun bijdrage aan natuur- en milieuactie te leveren. Velen van hen zijn later ook in hun professionele leven actief gebleven in natuurbescherming en milieubeheer. De 'actie' bestond overigens voor het grootste deel uit beinvloeding van overheidsbeleid en inspraak op overheidsplannen. 1980 was een tweede markeringspunt. Dit 'Milieujaar' stond in het teken van bewustwording en de stichting heeft actief deelgenomen aan de Milieumarkt. De jaren '80 en '90 stonden in het teken van omvangrijke en langlopende inspraakprocedures tegen bedrijfsvestigingen, woningbouwplannen, wegaanleg, bioindustrie en vele andere zaken. Vele tientallen malen werden procedures tot aan de Raad van Staten uitgevochten, met wisselend resultaat. Het 25 jarig bestaan werd opgeluisterd met de organisatie, in samenwerking met de universiteit, van een congres over natuur in de stad. De hoeveelheid actieve personen binnen de stichting nam in de jaren negentig en later steeds meer af. De hoeveelheid procedures die werden gevoerd bleef echter onverminderd groot. Koen Vandepoel werd steeds meer de belichaming van het verzet middels inspraak van natuurvernieling en milieubederf. Naast Koen bleef een klein aantal medewerkers binnen de stichting actief. Nadat Koen na een lang ziekbed in 2010 overleed hebben de overgebleven medewerkers de laatste zaken afgehandeld en het archief veiliggesteld. Met behulp van oud-medewerkers en sympathisanten is het archief gereedgemaakt voor opname in het Regionaal Archief Nijmegen. In april 2011 is de stichting opgeheven. Tot slot: De twee laatste actieve medewerkers van de stichting sluiten zich aan bij Vereniging Milieudefensie Nijmegen. Deze vereniging kan echter niet als directe opvolger worden aangemerkt. De doelstelling en het werkgebied van deze organisatie komen overeen met die van de stichting. Milieudefensie is echter landelijk actief met locale afdelingen.
Functies, beroepen of activiteiten	Belangrijkste taak van de stichting was het kritisch volgen van overheidsbeleid middels overleg en inspraak en het aanvechten met wettelijke middelen van natuur- en milieuaantasting. Neventaken waren educatie en voorlichting over natuur en milieu en actieve deelname aan vrijwillig natuur- en landschapsbeheer. In het werkgebied van de stichting werden zo mogelijk alle voornemens en plannen van de overheid en alle (illegale) aantastingen op het gebied van natuur, milieu en ruimtelijke ordening waargenomen en beoordeeld. Indien noodzakelijk werden procedures gestart op grond van de beschikbare inspraakmogelijkheden. De meeste door de stichting gevoerde procedures hadden betrekking op: streekplannen, bestemmingsplannen, ontgrondingen, woningbouw, milieuvergunningen, aanleg wegen, bedrijventerreinen, ruilverkavelingen, afvalstoffen, bioindustrie, aantasting natuurterreinen, bomenkap, illegale bouw, recreatieterreinen en -voorzieningen. Daarbij werd beroep gedaan op diverse wetten en regelingen: - WRO = Wet Ruimtelijke Ordening - WVO = Wet Verontreiniging Oppervlaktewater - Hinderwet - Wet Milieubeheer - MER = Milieu Effect Rapportage - Afvalstoffenwet - Wet Geluidhinder - WCA = Wet Chemische Afvalstoffen
Structuur of genealogie	De stichting had een losse organisatiestructuur met een formeel dagelijks bestuur bestaande uit een voorzitter, secretaris en penningmeester. Het werk werd verricht door een groep van vrijwillige medewerkers (inclusief het dagelijks bestuur), waarvan ieder lid de hem of haar passende werkzaamheden namens de stichting verrichtte. De organisatiestructuur was plat en democratisch. De hele groep vergaderde regelmatig (maandelijks). Tijdens deze bijeenkomsten werden alle belangrijke zaken besproken en beslissingen genomen. In de eerste twee decennia, toen het aantal actieve medewerkers groot was, zijn een aantal afzonderlijke commissies actief geweest. Formele procedures werden door voorzitter en/of secretaris geaccordeerd. Er is nooit gestreefd naar de opbouw van een leden- of donateursbestand binnen Stichting Milieubeheer Nijmegen.

Reageren Delen