117 De Beide Weeshuizen (1445) 1817 - 1979 (1990)


Hoofdcategorie 14 Welzijn en maatschappelijke zorg
Subcategorie 14.2 Jeugdzorg
Archiefvormer De Beide Weeshuizen (1817-1979)
Periode (1445) 1817 - 1979 (1990)
Bereik en inhoud Het archief bevat vooral jaarrekeningen en eigendomsbewijzen; voorts verslagen van vergaderingen van het college van regenten, stukken betreffende het dagelijks beheer van de weeshuizen en stukken betreffende de weeskinderen.
Het archief is belang voor de geschiedenis van Nijmegen in de periode 1817 – 1979, met name voor
- de geschiedenis van de wezenzorg en van de jeugdzorg in het algemeen;
- de sociale geschiedenis van Nijmegen;
- de agrarische geschiedenis van het Rijk van Nijmegen, met nadruk op de Ooijpolder en de omgeving van Hatert en Neerbosch;
- de verhouding tussen de religies;
- het financieel beleid van een instelling van weldadigheid.
Omvang 53,375 m.
Medium Papier
Openbaarheid Deels openbaar
Verantwoording Rob Wolf (2016)
Geschiedenis van het archief Het archief heeft sinds de vorming berust in of bij de regentenkamer in het Protestantse Weeshuis aan de Begijnenstraat. Dit gold ook de stukken betreffende het Katholiek Weeshuis. Nadat de weeshuizen in 1953 hun functie hadden verloren en het zwaartepunt van de activiteiten van De Beide Weeshuizen in 1965 naar kleuterdagverblijf Stijntje Buijs aan de Borneostraat was verlegd, is ook het kantoor daarheen verhuisd. Het is onduidelijk in hoeverre het historisch archief in de Begijnenstraat is gebleven dan wel overgebracht.
Vermoedelijk heeft deze verhuizing wel de aanleiding gevormd voor de overbrenging van 1975.
Een bijzonder onderdeel van het archief zijn de vijftiende-eeuwse handschriften, die zijn aangetroffen in het gebouw van het Rooms-Katholiek Weeshuis aan de Doddendaal en afkomstig zijn uit het klooster Bethlehem dat voor de reductie van de stad in 1591 in dat gebouw gevestigd is geweest.
Verwerving Overdracht 1964; bruikleen 1975; schenking 2015
Aanvullingen 1982, 1994, 2017, 2018
Selectie Vernietigd zijn dubbelen en stukken zonder historisch belang
Ordening De primaire indeling binnen het archief is die tussen stukken van algemene aard en stukken betreffende afzonderlijke onderwerpen. Binnen de laatste hoofdrubriek is een secundaire indeling gemaakt op onderwerp: organisatie en taak. Ook deze rubrieken zijn nader ingedeeld.
Waar nodig (eigendommen, zorg) is onderscheid aangebracht tussen ‘algemeen’, Protestants Weeshuis / voormalig Burger Weeshuis, en Katholiek Weeshuis / voormalig Arme-Kinder-Huis.
Met betrekking tot de eigendommen is de achtergrond hiervan dat De Beide Weeshuizen zowel zelf verworven eigendommen als eigendommen van het voormalig Burger Weeshuis en het Arme-Kinder-Huis administreerde.
Met betrekking tot de zorg is de achtergrond dat de administratie zowel op centraal (De Beide Weeshuizen) als decentraal niveau (Protestants Weeshuis, Katholiek Weeshuis) plaatsvond.
Rubriek 6 (inventarisnummers 1396 - 1402) een bijzonder onderdeel van het archief: vijftiende-eeuwse handschriften, die zijn aangetroffen in het gebouw van het Rooms-Katholiek Weeshuis aan de Doddendaal en afkomstig zijn uit het klooster Bethlehem dat voor de reductie van de stad in 1591 in dat gebouw gevestigd is geweest.
Publicaties - J. Brinkhof, Het testament van Stijn Buys: De jongste eeuw der Beide Weeshuizen, Nijmegen 1963;
- G. Lemmens, ‘Om dair in die kleijne arme verlaten weeskens in toe stellen’: Geschiedenis van de stedelijke weeshuizen te Nijmegen, uitgegeven ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling, Nijmegen 1996;
- A.E.M. Janssen, Naar best vermogen: Een geschiedenis van twee Nijmeegse weeshuizen 1558-2008, Nijmegen 2009.
AanvraaginstructieOpenbare archiefstukken kunnen via de website en in de studiezaal van het Regionaal Archief Nijmegen worden aangevraagd. Om een archiefstuk aan te vragen via onze website, gebruikt u de knop ‘Aanvragen’ op de detailpagina van het archiefstuk. Om een archiefstuk in de studiezaal aan te vragen noteert u op een aanvraagbriefje de naam van het archief en het inventarisnummer van het betreffende archiefstuk. Zie voor adres en openingstijden de website: https://regionaalarchiefnijmegen.nl.
Citeerinstructie Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met een verkorte aanhaling. Volledig: "Regionaal Archief Nijmegen (RAN), 117 De Beide Weeshuizen (1445) 1817 - 1979 (1990), inventarisnummer …." Verkort: "RAN, verkorte titel archief, inv.nr. …".