| Archiefvormer | Gemeente West Maas en Waal |
|---|---|
| Andere namen | Gemeente Wamel (1984) |
| Archief | 1647 Gemeente West Maas en Waal |
| Soort entiteit | Organisatie |
| Type instelling | Overheid |
| Rechtsvorm | Gemeente |
| Datering | 1984 |
| Plaats | Beneden-Leeuwen, Dijkstraat 11 (1984) |
| Voorganger(s) | Gemeente Appeltern Gemeente Dreumel Gemeente Wamel (1818-1983) |
| Algemene context | Om het gemeentelijk bestuur efficiënter te maken drongen het Rijk en de provincie aan op het samengaan van gemeenten. In 1984 vond er een gemeentelijk herindeling plaats in het gebied ten westen van Nijmegen. Het bestuur van elke gemeente telde, sinds de invoering van de Gemeentewet in 1851, drie bestuursorganen: de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester. Hiervan was de gemeenteraad het belangrijkste orgaan, waaraan alle bevoegdheden met betrekking tot de regeling en het bestuur van de huishouding van de gemeente toekwam die niet wettelijk aan één van de beide andere bestuursorganen waren opgedragen. De raadsleden werden direct gekozen door stembevoegde inwoners, de gemeenteraad koos uit zijn midden de wethouders en de burgemeester werd benoemd door de koning. Verder schreef de Gemeentewet iedere gemeente een gemeentesecretaris voor, de hoogste gemeentelijke ambtenaar, die als taak had de drie bestuursorganen te ondersteunen. In essentie handhaaft de Gemeentewet van 1851, die het gemeentebestuur in handen legde van drie bestuursorganen (de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de burgemeester), zich tot op de dag van vandaag. In 1992 is weliswaar een nieuwe Gemeentewet opgesteld, die in 1994 is doorgevoerd, maar deze is nog grotendeels op de oude geënt. De belangrijkste wijziging vond plaats in 2002, met de doorvoering van de Dualiseringswet, die beoogde raad en college strikter van elkaar te scheiden, onder andere door de gemeentesecretaris te vervangen door een griffier ter ondersteuning van de raad en een secretaris ter ondersteuning van het college. De hoop was dat op deze manier het gemeentebestuur meer het aanzien kreeg van het landsbestuur met een controlerend parlement (de gemeenteraad) en een uitvoerend kabinet van ministers (het college van burgemeester en wethouders). Volledige dualisering werd overigens niet bereikt: zo is de burgemeester, volgens de Grondwet, de voorzitter van de gemeenteraad, hoewel hij geen raadslid mag zijn. |
| Geschiedenis | De gemeente ontstond op 1 januari 1984 door samenvoeging van de gemeenten Appeltern, Dreumel en Wamel. Zij droeg aanvankelijk de naam van de grootste fusiegemeente, Wamel, maar wijzigde deze op 1 januari 1985 in West Maas en Waal. Het aantal inwoners liep van 16.911 in 1984 op tot 18.850 in 2017. |
| Functies, beroepen of activiteiten | De gemeente vervulde taken op het gebied van armenzorg, beheer van gemene middelen, belastinginning, bevolkingsregistratie, brandweer, burgerlijke stand, gezondheidszorg, jeugdzorg, milieubescherming, onderwijs, openbare orde, ruimtelijke ordening, sociale werkvoorziening, vuilophaal, welzijn. Zij voerde deze taken uit binnen het kader dat zij zelf stelde en dat van landelijk wet- en regelgeving. Een deel van deze taken voerde zij in samenwerking met buurgemeenten uit. |
| Structuur of genealogie | In 1984 bestond de organisatie uit een gemeentesecretaris met een staf, die werd gevormd door de hoofden van de afdelingen Algemene zaken, Financiën, Interne zaken, Bevolking, Maatschappelijke zorg en welzijn, Bijzonder onderzoek en de directeur van de dienst Gemeentewerken (bouw- en woningtoezicht, weg- en waterbouw, onderhoud, plantsoenen). In 1990 is een organisatieverandering doorgevoerd naar een organisatie met een gemeentesecretaris en drie stafafdelingen: Ruimtelijk beheer, Burgerzaken en Middelen. |