| Archiefvormer | Sint-Jacobs Gasthuis |
|---|---|
| Archief | 1400 Sint-Jacobs Gasthuis |
| Soort entiteit | Organisatie |
| Type instelling | Particulier |
| Rechtsvorm | Instelling van weldadigheid |
| Datering | 1438-1592 |
| Plaats | Nijmegen, Hezelstraat (1438-1592) |
| Opvolger(s) | Oud Burgeren Gasthuis (1592-1811) |
| Geschiedenis | De priester Herman van der Hovelwick verwierf vanaf 1434 bezittingen in de Hezelstraat ten behoeve van een op te richten gasthuis. Door aankopen en schenkingen wist hij vervolgens een vermogen op te bouwen, bestaande uit onroerende goederen en renten. Met de schenking van deze bezittingen in 1438 legde hij de basis voor de oprichting van het Sint-Jacobs Gasthuis. Helaas is er nauwelijks iets bekend over eventuele criteria voor opname. Het gasthuis nam vermoedelijk in principe slechts alleenstaande oudere inwoners van Nijmegen op. Het bestond aanvankelijk uit twaalf, sinds 1531 uit veertien één-kamerwoningen. Deze woningen waren gelijkelijk verdeeld tussen oude mannen en vrouwen. Aan het gasthuis was de nu nog bestaande Sint-Jacobskapel aan het Glashuis verbonden, die tevens een halteplaats was voor pelgrims. In 1592, een jaar na de Reductie van Nijmegen, werden het Sint-Nicolaas Gasthuis in de Grotestraat en het Sint-Jacobs Gasthuis in de Hezelstraat in het kader van een reorganisatie van de stedelijke armenzorg door de protestantse magistraat bij raadsbesluiten van 17 en 24 mei samengevoegd tot het Oud-Burgeren Gasthuis (OBG). |
| Functies, beroepen of activiteiten | Huisvesting en verzorging van oudere armen en zieken. Vermoedelijk nam het gasthuis in principe slechts alleenstaande oudere inwoners van Nijmegen op. |
| Structuur of genealogie | Het bestuur bestond uit een aantal provisoren, een rentmeester en een huismeester. Zij werden aangesteld door de stedelijke raad. Het betrof niet zelden leden uit dat college. Onder meer vanwege het ontbreken van een reglement kunnen de omvang en de taken van het bestuur niet met zekerheid worden vastgesteld. |