Stedebouwkundige Dienst van de Gemeente Nijmegen

Archiefvormer	Stedebouwkundige Dienst van de Gemeente Nijmegen
Andere namen	Stedenbouwkundige Dienst van de Gemeente Nijmegen
Archief	65 Stedebouwkundige Dienst Gemeente Nijmegen
Soort entiteit	Organisatie
Type instelling	Overheid
Datering	1944-1949
Plaats	Nijmegen, Vijfringengas 11 (1944-1946) Nijmegen, St. Canisiussingel 5 (1946-1948) Nijmegen, St. Canisiussingel 13-17 (1948-1949)
Opvolger(s)	Dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting
Algemene context	De uitwerking en uitvoering van gemeentelijke uitbreidingsplannen lagen vanaf de negentiende eeuw bij Gemeentewerken, dat in 1906 een zelfstandige dienst binnen de gemeente Nijmegen werd. De verwoesting van een aanzienlijk deel van de binnenstad en de stationsomgeving tijdens het bombardement van 22 februari 1944 was de aanleiding voor de vorming van een stedenbouwkundige dienst. Waarnemend burgemeester Hondius gaf stedenbouwkundige ir. A. Siebers, die het uitbreidingsplan voor Nijmegen van 1934 had ontworpen, al op 1 maart 1944 de opdracht een plan voor de herbouw van de verwoeste stadsdelen op te stellen.
Geschiedenis	In het kader van de wederopbouw werd op 1 maart 1944 besloten tot de oprichting van een Stedebouwkundige Dienst. Deze was van 1 juni 1944 opgenomen in het Plaatselijk Bureau voor den Wederopbouw, een rijksdienst onder de Algemeen Gemachtigde voor de Wederopbouw. De dienst begon met twaalf medewerkers. Vanaf eind 1945 viel zij onder gemeentelijke verantwoordelijkheid en waren de medewerkers gemeenteambtenaren. In de jaren 1945-1946 produceerde de dienst achtereenvolgens drie wederopbouwplannen waarvan het laatste, ontworpen door B. Fokkinga, in 1947 werd goedgekeurd door de gemeenteraad. De Stedebouwkundige Dienst was van 23 augustus 1946 tot 1 juli 1948 ondergebracht in een noodgebouw aan de St. Canisiussingel. Per 1 oktober 1949 werd de dienst een afdeling van Publieke Werken en Volkshuisvesting, al bleef zij administratief nog zelfstandig tot en met 1952.
Functies, beroepen of activiteiten	Het ontwerpen van een herbouw- en saneringsplan, het doen van sociaaleconomisch onderzoek naar de stadsontwikkeling en het herzien van het voor de oorlog al bestaande uitbreidingsplan voor de stad. In het kader van de herbouw hield de dienst zich ook bezig met de herverkaveling van verwoeste stadsgedeelten en de (financiële) administratie hiervan.
Structuur of genealogie	Hoofd van de dienst werd de ir. A. Siebers, terwijl architect A. van Woerkom de dagelijkse leiding had. Verder waren een sociograaf, een tekenaar en ander personeel werkzaam. In 1947 bestond de dienst uit twee bureaus (Ontwerpen en Herverkaveling), een Huishoudelijke Dienst ofwel de afdeling administratie die de correspondentie, typewerk en het archief verzorgde.