| Archiefvormer | Distributiedienst Nijmegen |
|---|---|
| Archief | 63 Distributiedienst Nijmegen, vanaf 1948 Distributiekring Nijmegen |
| Soort entiteit | Organisatie |
| Type instelling | Overheid |
| Rechtsvorm | Overheid |
| Datering | 1939-1948 |
| Plaats | Nijmegen, Stieltjesstraat 1 (1939-1944) , Hertogstraat 46-50 (1944-1944) , Akkerlaan 46 (1944-1945) , Korte Nieuwstraat 6 (1945-1948) |
| Opvolger(s) | Distributiekring Nijmegen |
| Algemene context | De politieke onrust in het Europa van eind jaren dertig van de twintigste eeuw droeg verder bij aan de economische malaise die Nederland al sinds het uitbreken van de wereldwijde crisis in 1929 kende. Van diverse producten – waaronder levensmiddelen, textiel en brandstof – dreigden tekorten te ontstaan. Om bij een ontstaan tekort een eerlijke en gecontroleerde verdeling van producten mogelijk te maken, nam de Nederlandse regering op 24 juni 1939 de Distributiewet aan. Voor de toepassing van de wet werden gemeentelijke distributiekringen opgericht. Meerdere gemeenten konden samen één kring vormen, grote gemeenten konden uit meerdere kringen bestaan. Elke kring kende een distributiedienst die onder andere verantwoordelijk was voor de verdeling van distributiebonnen. |
| Geschiedenis | Distributiedienst In 1939 werd in Nijmegen de Distributiedienst in het leven geroepen, als uitvloeisel van de Distributiewet 1939. Tot begin 1944 was de dienst gevestigd aan Stieltjesstraat 1, met uitzondering van de afdeling Coupures. Per 4 februari 1944 vorderde de gemeente Nijmegen het kantoor van de Twentsche Bank aan Hertogstraat 46-50 voor vestiging van het distributiekantoor. Nadat dit pand tijdens de bevrijding van de stad in september 1944 was uitgebrand huurde de dienst vanaf oktober het parochiehuis aan de Akkerlaan. Na de oorlog daalde het aantal medewerkers van de Distributiedienst sterk: van ruim 170 in 1943 naar 90 in 1949 vlak na het opgaan van de dienst in de Distributiekring Nijmegen. Distributiekring Vanaf 1948 werden de activiteiten van de meeste distributiediensten in het land in omvang teruggeschroefd. Distributietaken waren in het vervolg een verantwoordelijkheid van het Rijk, specifiek het ministerie van Economische Zaken. Internationale spanningen, zoals de Koude Oorlog, maakten dat de distributieorganisatie nog bijna een halve eeuw bleef bestaan, zij het meestal op een waakstand. Bij Koninklijk Besluit van 18 augustus 1948 werd Nijmegen voor wat distributieaangelegenheden betrof met een groot aantal gemeenten daar omheen samengevoegd tot de Distributiekring Nijmegen. |
| Functies, beroepen of activiteiten | Het organiseren van de verdeling en uitreiking van distributiebonnen. |
| Structuur of genealogie | De burgemeester van Nijmegen was het hoofd van de Distributiedienst Nijmegen. Het distributiekantoor in Nijmegen had in 1943 een leider, een plaatsvervangend leider, twee kassiers en zes afdelingen: Administratie en controle, Coupures (uitreiking van coupures aan detaillisten en grossiers), Consumenten, Textiel e.d., Schoenen, rijwielbanden e.d. en Periodieke uitreikingen (alle voor de verdeling van bonkaarten). Elke afdeling had een chef en in totaal werkten op de zes afdelingen 162 ambtenaren. |
| Bron(nen) | Archief van de Secretarie Gemeente Nijmegen 1945-1984 – Directie en Bestuur, inventarisnummer 4450. Archief van de Secretarie Gemeente Nijmegen 1945-1984 – Economische Zaken, inventarisnummers 3574 en 3577. Archief van de Secretarie Gemeente Nijmegen 1985-1991, inventarisnummers 1377 en 1702. |