| Archief | 546 Collectie Codices van het Gemeentearchief Nijmegen |
|---|---|
| Inventarisnummer | 20 |
| Beschrijving | -Passie Ons Lieven Heren -Vanden soeven getiden -Dat Testament Ons Lieven Heren -Evangeliën met glosa (zomerstuk) 1421 Handschrift, papier, 477 bll., Nederlands In één band verenigd door Dirk van Bylandt, ridder Vroegere bezitters: Klooster Mariënburg te Nijmegen (Voorin op het dekblad: "Dit boec is den besloeten cloester susteren van Marienberch" en "Dese postille hoeren toe den besloeten cloester susteren van Marienberch". Op de achterzijde van het schutblad achterin: "Istum librum copulavit dominus Theodoricus de Bylant miles post reditum suum a Terra Sancta quem dedit pro anima sua et suorum sororibus in Marienberch ordinis canonicorum regularium in presencia venerabilis presbyteris et domini honori Arnoldi Mey prioris conventus Sancte Catherine eiusdem ordinis et dominorum Engelberti Cracht et Wilhelmi Gruter sacerdoti"). Aard werk: Geestelijke lectuur. Het handschrift vangt aan met een proloog, waarvan echter de aanhef ontbreekt. Op fol. 2. ro begint de Passie Ons Lieven Heren. Dit is het lijdens-verhaal, onderbroken door toepasselijke voorzeggingen van profeten en uitspraken van kerkvaders en kerkleraren. Deze worden in het handschrift postillen genoemd. Op fol 52. ro begint Van den soeven getiden. Deze tekst bevat vermaningen om zonden te vermijden, ontleend aan uitspraken van kerkvaders en kerkleraren. De tekst is gerubriceerd naar een indeling in zeven getijden. Tegenover elk der getijden wordt telkens één der zeven hoofdzonden ter overdenking gesteld. De getijden lijken zowel symbool te staan voor de canonieke uren, als voor de dagen van de week, maar ook voor een in zeven uren of momenten ingedeeld lijdensverhaal. Op fol. 59. vo begint Dat testament Ons Lieven Heren, dat een zinnebeeldige nalatenschap van Jezus Christus, bestaande uit twaalf geestelijke kostbaarheden, bevat. Op fol. 61. ro volgen becommentarieerde evangelieteksten volgens het tijdeigen, vanaf Pasen tot aan het einde van het kerkelijk jaar (een zogeheten zomerstuk). Deze teksten worden telkens kort bij de lezer ingeleid met een "een wenich voirgescreven", dat wil zeggen dat de voorgaande pericoop even wordt gememoreerd tot een betere begip van de volgende. Dan volgt de tekst van de pericoop van de betreffende dag, die daarna in delen wordt ontleed. Deze onderdelen worden vervolgens voorzien van toepasselijke teksten van profeten en de psalmist en van commentaren c.q. glosa van kerkvaders en -leraren. Literatuur: - Geurts en Nissen 1984, blz. 6-7 - Geurts 1989, blz. 162-164 - Van Dongen 1994, deel 3, blz. 87-88 Bijzonderheden: Op fol. 61.ro wordt het slot van Dat testament Ons Lieven Heren vermeld dat het voorgaande is samengesteld door een anonymus en geschreven door S(oror?) El(isabeth?) in het jaar 1421. |
| Periode | 1421 |
| Fysieke kenmerken en technische vereisten | schimmelschade, schade aan de boekconstructie, zowel van blok als band. |
| Vorm | 1 deel |
| Fysieke staat | Niet raadpleegbaar; ernstige chemische schade |