Gemeentediensten Nijmegen


ArchiefvormerGemeentediensten Nijmegen
Archief368 Gemeentediensten Nijmegen
589 Administratie Van der Brugghenstraat te Nijmegen
Soort entiteitOrganisatie
Type instellingOverheid
Datering1929-1950
PlaatsNijmegen, Valkhof 12 (1929-1940)
, Bijleveldsingel 17 (1940-1941)
, Valkhof 12 (1941-1943)
, Nieuwstraat 2 en 6 (1943-1944)
, van der Brugghenstraat 5 (1945-1950)
Opvolger(s)Dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting
GeschiedenisOp 22 augustus 1928 besloot de gemeenteraad op voorstel van B. en W. tot de instelling van de betrekking van ‘boekhouder van Gemeentediensten’. Op 1 januari 1929 trad de eerste boekhouder in dienst en was de nieuwe organisatie Gemeentediensten een feit. Vanaf dat moment werden door de boekhouder de financiële administraties bijgehouden van de volgende gemeentelijke diensten en bedrijven: Gemeentewerken, Plantsoenen en Bosbeheer, het Veer, het Woningbedrijf, het Grondbedrijf, de Centrale keuken. Tien jaar later, in 1939, verrichtte Gemeentediensten ook administratieve werkzaamheden voor de werkverschaffing, de Centrale Werkplaats voor jeugdige werklozen en de stichting ‘Stadspark de Goffert’. Het Veer was als dienst verdwenen na de opening van de Waalbrug in 1936.

Kort na de Duitse inval van 1940 verhuisde het kantoor van Gemeentediensten tijdelijk naar de benedenverdieping van de school voor Uitgebreid Lager Onderwijs op de hoek Bijleveldsingel-Prins Hendrikstraat, maar snel keerde het terug naar het Valkhof. In 1943 werd het kantoor van de boekhouder verplaatst naar het stadhuis. Nadat dat gebouw bij de bevrijding in september 1944 in vlammen was opgegaan vond Gemeentediensten tijdelijk onderdak in het Albertinumklooster.
Tijdens en na de Tweede Wereldoorlog kwamen de administratie van de Centrale Garage, de Puinruiming – na de verwoestingen in 1944-1945 –, herstelwerkzaamheden voor de Heidemij in het kader van de Dienst Uitvoering van Werken (DUW) en de Sociale Werkvoorziening bij het takenpakket van Gemeentediensten.

Per 1 januari 1951 werd Gemeentediensten opgeheven. De administratie van het Woningbedrijf en andere diensten werd overgenomen door de afdeling Administratie van de Dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting.
Functies, beroepen of activiteitenHet verrichten van de financiële administratie van gemeentelijke diensten en bedrijven.
Structuur of genealogieIn 1929 waren zeven personen voor de gemeentediensten werkzaam: een boekhouder, een adjunct-commies, een klerk eerste klas, drie klerken tweede klas en een klerk derde klas. Tien jaar later was de dienst wat uitgebreid en werd het personeelsbestand gevormd door een boekhouder, twee adjunct-commiezen eerste klas, vier adjunct-commiezen, een klerk eerste klas en drie administratieve arbeidskrachten op arbeidscontract.
Bron(nen)Gruppelaar, L., ‘Lokaal bestuur en gemeentelijke overheid te Nijmegen 1919-1945. Voorlopige versie’, Gemeentearchief Nijmegen, 1995.
Nabuurs, N., ‘Lokaal bestuur en gemeentelijke overheid te Nijmegen 1945-1984’, Gemeentearchief Nijmegen, 1996.